علویان طبرستان (کتاب)

"علویان طبرستان" کتابی است از بهاءالدین قهرمانی نژادشائق و دومین کتاب از مجموعه «دولت ابرار» است که توسط پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام تدوین گردیده است و به تحلیل و تألیف حکومت‌هاى شیعى اختصاص دارد.

سبک کتاب

تنظیم مطالب این کتاب بر اساس فصل بندی خاصی نیست، بلکه مطالب به ترتیب اهمیت آن در توالی هم بیان شده است.

محتوای کتاب

در این کتاب ابتدا سخن پژوهشکده و پیشگفتار و سپس درباره ارتباط با علویان، ریشه لغوی، جغرافیای آن، طبرستان قبل و بعد از اسلام، تاریخ آن تا پایان قرن دوم سخن به میان آمده است.

تمایز بین علویان، آغاز حضور آنها در ایران، حضور امام رضا علیه السلام در ایران، آغاز حضور در طبرستان و انسجام آنها در قرن سوم قمری، "حسن بن زید" و رسمیت یافتن دولت علوی، افکار و فضائل علمی و ادبی او از جمله مباحث این کتاب است.

در بخش دیگر به شرح دوران حکومت "محمد بن زید"، اقدامات او، حکومت "اطروش" یا "ناصرکبیر" و اقدامات او، حکومت "حسن بن قاسم" ملقب به "داعی صغیر"، اقدامات فرهنگی و اجتماعی علویان، وقایع مهم در دوران امارت علویان چون خلافت "مستعین" و جانشینان او پرداخته شده است.

شهادت امام دهم و امام یازدهم، میلاد امام زمان علیه السلام، روند تسریع در مهاجرت سادات به ایران، قیام های علویان در نقاط مختلف، ظهور "صاحب الزنج"، قرامطه و فاطمیین مصر، ظهور و افول سلسله های مرتبط با علویان، گرایش به علم حدیث در بین آنها، ماهیت زیدیه و تاریخچه و انشعابات و پیرامون بررسی زیدی بودن علویان و در ادامه عوامل داخلی و خارجی افول حاکمیت، از جمله مباحث این کتاب است.

در انتهای کتاب نیز از مباحث مطرح شده نتیجه گیری به عمل آمده است.

وضعیت نشر

اولین چاپ این کتاب در ۱۵۲ در اسفند ۱۳۸۱ش توسط انتشارات نور النبی پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام در قم انجام گرفته است.

منابع

• پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام، دانشنامه پژوهه، بازیابی: ۲۱ بهمن ۱۳۹۱.